Ginekomastia – przyczyny, objawy i metody leczenia

• Czym jest ginekomastia?
• Przyczyny występowania ginekomastii u mężczyzn
• Diagnostyka ginekomastii
• Leczenie ginekomastii
• Zabieg ginekomastii i lipomastii

Według American Academy of Dermatology (AAD), około 30-40% mężczyzn doświadcza ginekomastii w pewnym momencie swojego życia. Jest ona źródłem kompleksów, mając wpływ przede wszystkim na zdrowie psychiczne i pewność siebie. Dobra wiadomość jest taka, że ginekomastia występująca fizjologicznie, przejściowo – zanika samoistnie.  Jeśli problem nie przemija lub pojawia się w późniejszym etapie życia, ginekomastię da się wyleczyć. Sposób leczenia ginekomastii zależy od jej przyczyny i nasilenia.

Czym jest ginekomastia?

Ginekomastia to nienowotworowe powiększenie piersi u mężczyzn. Powiększenie może być jednostronne lub obustronne. Piersi mogą być bardziej tkliwe, ale zazwyczaj nie towarzyszy temu ból. Rozróżniamy kilka rodzajów ginekomastii:

• ginekomastię gruczołową – spowodowaną przerostem tkanki gruczołowej piersi. Piersi są zazwyczaj twarde w dotyku i mogą być bardziej tkliwe niż w przypadku innych rodzajów ginekomastii.
• ginekomastię tłuszczową – spowodowaną nadmiernym rozrostem tkanki tłuszczowej w piersiach. Piersi są zazwyczaj miękkie w dotyku i mogą mieć zaokrąglony kształt.
• ginekomastię mieszaną – która jest połączeniem ginekomastii gruczołowej i tłuszczowej.

Ginekomastia może wystąpić w każdym wieku, ale najczęściej pojawia się w okresie dojrzewania (w wieku około 12-16 lat) oraz u mężczyzn po 50. roku życia.

Przyczyny występowania ginekomastii u mężczyzn

Przyczyny ginekomastii nie są do końca poznane, ale mogą być związane z zaburzeniami hormonalnymi, chorobami przewlekłymi, zaburzeniami metabolicznymi lub zaburzeniami genetycznymi. Czynniki odpowiedzialne za nadmierny rozrost tkanki gruczołowej sutka u mężczyzn to:

• zmiany hormonalne – podczas okresu dojrzewania u niektórych chłopców poziom estrogenu (żeńskiego hormonu) może wzrosnąć, prowadząc do rozrostu tkanki piersiowej. U dorosłych mężczyzn ginekomastia może być skutkiem zaburzeń hormonalnych, spowodowanych nadczynnością kory nadnerczy. Niedoczynność lub nadczynność tarczycy może wpływać na gruczoły piersiowe powodując zwyrodnienie włóknisto-torbielowate, wpływające na masę gruczołu.
• nadwaga (a zwłaszcza otyłość) – mogą powodować rozrost gruczołów piersiowych. Tkanka tłuszczowa jest największym w organizmie gruczołem dokrewnym produkującym hormony, zwłaszcza estrogeny, które fizjologicznie odpowiadają za rozwój żeńskich cech płciowych (rozrostu gruczołów piersiowych, charakterystycznego dla kobiet, odkładania się tkanki tłuszczowej na klatce piersiowej, biodrach i udach).
• niewłaściwa dieta – produkty zawierające fitoestrogeny (pochodzenia roślinnego) oraz xenoestrogeny (pochodzenia chemicznego), które powodują w organizmie reakcje do podobne estrogenów. Fitoestrogeny zawierają niektóre potrawy i napoje z soi i chmielu, a xenoestrogeny występują w plastikowych opakowaniach (np. żywność czy napoje w plastikowych opakowaniach). Nawet niektóre olejki eteryczne (np. lawendowy, herbaciany) zawarte w różnych produktach codziennego użytku mogą powodować zwiększoną produkcję estrogenów. Dieta zawierająca duże ilości mięsa drobiowego także może powodować ginekomastię.
• leki (zwłaszcza sterydy anaboliczne) – niektóre leki, takie jak środki antydepresyjne, leki stosowane w leczeniu nadciśnienia czy sterydy anaboliczne mogą powodować ginekomastię jako skutek uboczny.
• choroby przewlekłe – nadużywanie alkoholu lub narkotyków mogą przyczyniać się do powstawania marskości wątroby. W wątrobie metabolizowany jest estradiol, jeśli wątroba jest niewydolna, to rośnie jego poziom, co powoduje rozrost gruczołów piersiowych i nierzadko laktację. Ginekomastia może tez pojawić się w przebiegu niewydolności nerek.
• uraz piersi – może spowodować uszkodzenie tkanki gruczołowej piersi, co może prowadzić do jej przerostu. Ginekomastia spowodowana urazem piersi zazwyczaj ustępuje samoistnie w ciągu kilku tygodni lub miesięcy.

Diagnostyka ginekomastii

Rozpoznanie ginekomastii odbywa się zwykle na podstawie badania fizykalnego. Lekarz może również zlecić wykonanie badań krwi, aby wykluczyć inne przyczyny powiększenia piersi, takie jak nowotwór. Pomocne w rozpoznaniu jest także badanie ultrasonograficzne (USG), które pozwala ocenić rodzaj ginekomastii (gruczołowa, tłuszczowa czy mieszana).

Leczenie ginekomastii

Leczenie nadmiernie rozwiniętej tkanki piersiowej u mężczyzn zależy od przyczyny występowania problemu i jego nasilenia. Jeśli ginekomastia jest spowodowana zaburzeniami hormonalnymi, lekarz może zalecić leki hormonalne. W przypadku, gdy ginekomastia jest spowodowana lekami, lekarz może zalecić zmianę leku lub jego odstawienie. Jeżeli ginekomastia jest objawem choroby przewlekłej, leczenie powinno być skierowane na przyczynę choroby. W przypadku ginekomastii o dużym nasileniu, która powoduje dyskomfort psychiczny lub fizyczny, konieczne jest leczenie chirurgiczne. Polega ono na usunięciu nadmiaru tkanki gruczołowej, tłuszczowej lub obu tkanek z piersi.

Zabieg ginekomastii i lipomastii

Operacyjne usunięcie nadmiernie rozwiniętej tkanki piersiowej u mężczyzn przeprowadzane jest w Klinice chirurgii Mazan w Katowicach. Zabiegi ginekomastii i lipomastii wykonuje dr Zbigniew Mazan – specjalista chirurgii plastycznej. Zabieg redukcji lipomastii polega na usunięciu nadmiaru tkanki tłuszczowej metodą liposukcji. W ginekomastii gruczołowej lub mieszanej dodatkowo z niewielkiego cięcia na brzegu otoczki sutkowej usuwa się tkankę gruczołową. Szwy zdejmuje się po około 10 dniach od wykonania zabiegu, do tego czasu zostawiając opatrunek uciskowy. Po zabiegu przez okres około 4 tygodni konieczne jest noszenie specjalnego uciskowego ubrania.

W okresie pooperacyjnym i rekonwalescencji zakazane są: uprawianie sportu, wysiłek fizyczny, podnoszenie ciężarów, korzystanie z basenu, sauny i solarium. Blizny pooperacyjne są praktycznie niewidoczne. Ostateczny efekt wymaga kilku miesięcy – to czas potrzebny na obkurczenie się skóry i zblednięcia małej blizny.

Zabiegi ginekomastii i lipomastii są częścią szerszej oferty Kliniki chirurgii Mazan kierowanej do mężczyzn.

Oferta zabiegowa z zakresu chirurgii dla mężczyzn