PEG

PEG (Percutaneous Endoscopic Gastrostomy) inaczej nazywana przezskórną endoskopową gastrostomią to procedura, która polega na wprowadzeniu sztucznej drogi dostępu do wnętrza żołądka za pomocą endoskopu, aby zapewnić żywienie enteralne.

Wskazania

PEG jest stosowane jako metoda żywienia enteralnego u pacjentów z zaburzeniami odżywiania, które utrudniają karmienie przez jamę ustną. W porównaniu z innymi metodami, takimi jak karmienie przez zgłębnik nosowo-żołądkowy, PEG jest bardziej skuteczne, poprawia komfort życia pacjentów i ma niższe ryzyko powikłań. Zaleca się rozważenie wytworzenia PEG, gdy pacjent będzie potrzebował wspomagania żywienia przez dłuższy czas, czyli ponad 2-3 tygodnie.

PEG jest obecnie najczęściej stosowane u pacjentów z chorobami neurologicznymi oraz nowotworami głowy i szyi.

Przeciwskazania

Podobnie jak w przypadku każdego zabiegu, przeciwwskazania do wykonania PEG można podzielić na dwie kategorie: bezwzględne i względne.

Warto zaznaczyć, że samo przeszłe poddanie się częściowej resekcji żołądka za pomocą metod Rydygiera lub Billrotha II nie jest absolutnym przeciwwskazaniem do przeprowadzenia PEG. Choć zabieg ten może zwiększyć ryzyko zachłystowego zapalenia płuc, zazwyczaj jest bezpieczny. Brak transiluminacji światła endoskopowego na skórze nie stanowi przeciwwskazania do wytworzenia PEG, o ile inne kryteria sugerują właściwe umiejscowienie wkłucia.

Opis zabiegu

W Klinice Chirurgii Mazan stosuje się metodę przeciągania (pull technique) zakładania PEGa od nazwisk autorów – Ponsky’ego-Gauderera. Obecnie jest to najczęściej wykorzystywana metoda, ze względu na jej bezpieczeństwo oraz fakt, że podczas przeciągania rurki uzyskuje się najlepsze przyleganie ściany żołądka do powłok jamy brzusznej.

Metoda ta polega na wprowadzeniu endoskopu do żołądka, obejrzeniu dwunastnicy, żołądka i wykluczeniu patologii uniemożliwiającej wykonanie zabiegu, następnie chorego układa się na plecach, a żołądek wypełniany jest powietrzem w celu osiągnięcia jak najlepszego przylegania jego przedniej ściany do wewnętrznej powierzchni ściany jamy brzusznej.

Endoskopista musi ocenić i wybrać najbardziej dogodne miejsce do przeprowadzenia zabiegu gastrostomii. Zazwyczaj jest to miejsce w środkowej części trzonu żołądka na ścianie przedniej. Jednak wybór odpowiedniego miejsca do wykonania zabiegu zależy przede wszystkim od lokalizacji, gdzie żołądek najlepiej przylega do ścian jamy brzusznej. Taka lokalizacja to miejsce, gdzie ściana żołądka wyraźnie wpukla się pod wpływem ucisku palca z zewnątrz, a jednocześnie można zaobserwować wyraźną transiluminację światła endoskopowego na skórze brzucha.

Następnie dezynfekuje się pole wokół wybranego miejsca, miejscowo znieczula skórę, po czym wykonuje nacięcie skóry i tkanki podskórnej o długości około 10 mm. Zazwyczaj stosuje się nacięcie skóry o długości 5-10 mm, co umożliwia swobodny odpływ płynów wyciekających z tkanek uszkodzonych podczas przeciągania rurki gastrostomijnej oraz zmniejsza siłę potrzebną do przeciągnięcia rurki.

Kolejnym krokiem jest włożenie do żołądka grubej igły z osłonką, przez którą przeprowadza się sztywną nić po usunięciu igły. Następnie nić chwyta się w pętlę wprowadzoną wcześniej do żołądka przez kanał biopsyjny endoskopu i wraz z gastroskopem powoli wyciąga przez usta chorego na zewnątrz. Końcówkę rurki gastrostomijnej przywiązuje się do nitki od strony ust chorego. W ten sposób przygotowany zestaw jest wyciągany od strony skóry, co powoduje przeciąganie rurki gastrostomijnej przez ścianę żołądka i powłoki brzuszne na zewnątrz.

Rurka gastrostomijna posiada ogranicznik na jej wewnętrznym końcu, który ma zapewnić jej stabilizację w żołądku. Podziałka na rurce określa odległość od tego ogranicznika, co ułatwia orientację w odpowiednim położeniu rurki. Po przeciągnięciu rurki, jeśli warunki anatomiczne na to pozwalają, endoskop ponownie wprowadza się do żołądka, by sprawdzić położenie rurki i ogranicznika wewnętrznego na ścianie żołądka.

Ostatnim etapem zabiegu jest umieszczenie ogranicznika zewnętrznego, przycięcie rurki do właściwej długości i podłączenie portów do karmienia i płukania. W zestawie do wytwarzania PEG znajdują się wszystkie narzędzia potrzebne do wykonania zabiegu.

Profilaktyka antybiotykowa

Chorzy poddawani zabiegowi PEG są bardziej narażeni na infekcje ze względu na swoją podeszły wiek, niedożywienie, osłabiony układ odpornościowy oraz choroby współistniejące. Badania randomizowane wykazały znaczące zmniejszenie ryzyka zakażeń okołostomijnych po zastosowaniu antybiotyków profilaktycznie. Zwykle poleca się podanie antybiotyku, takiego jak cefazolina w dawce 1 g podanej dożylnie, 30-60 minut przed zabiegiem. Ten sposób zapobiegania infekcjom jest obecnie powszechnie stosowany.

Źródło:

https://podyplomie.pl/chirurgia/18525,gastrostomia-endoskopowa-wskazania-rodzaje-opieka-nad-stomia?page=3

Postępowanie po zabiegu

Materiały edukacyjne opracowane przez placówkę partnerską – Poradnię Żywieniową Nutrimed

1. Żywienie:
   https://nutrimed.pl/strefa-wiedzy/poradniki-i-instrukcje-obslugi/
   https://nutrimed.pl/wp-content/uploads/2022/07/Poradnik-dla-pacjentow-z-gastrostomia-odzywcza-typu-PEG.pdf
   
2. Pielęgnacja gastrostomii
   https://nutrimed.pl/strefa-wiedzy/filmy-instruktazowe/#h2

Więcej informacji na stronie ośrodka współpracującego: www.nutrimed.pl

METODA ODTYKANIA ZATKANEJ GASTROSTOMII

PIELĘGNACJA PRZETOKI ZE ZGŁĘBNIKIEM TYPU G-TUBE

PODAŻ DIETY ZA POMOCĄ ZESTAWU GRAWITACYJNEGO

PODAŻ DIETY ZA POMOCĄ BOLUSA

PODAŻ DIETY ZA POMOCĄ POMPY FLOCARE INFINITY

PORÓWNANIE ZGŁĘBNIKÓW TYPU PEG I G-TUBE

WYMIANA ZGŁĘBNIKA BALONOWEGO TYPU G-TUBE

HIGIENA JAMY USTNEJ

PIELĘGNACJA PEG DO 14 DNIA

PIELĘGNACJA PEG PO 14 DNIACH

Oferta zabiegowa endoskopii