Ankieta wstępnej kwalifikacji anestezjologicznej
Imię i nazwisko pacjenta
PESEL
Wiek
Mail:
Telefon:
Instrukcja:
Zapewne wielu z Państwa posiada uzasadnione obawy oraz lęki związane w dużym stopniu z brakiem informacji dotyczących tego co będzie działo się przed, w trakcie oraz zaraz po wykonanej operacji, zabiegu czy też badaniu diagnostycznemu, które wymaga podania znieczulenia. Poniższy dokument został stworzony przede wszystkim celem udzielenia Państwu ogólnych informacji dotyczących dostępnych znieczuleń oraz celem uzyskania wstępnej kwalifikacji anestezjologicznej przed planowaną w Naszej Klinice procedurą medyczną.
Ogólne informacje:
Osobą posiadającą odpowiednie kwalifikacje uprawniające do podania znieczulenia ogólnego to lekarz ze specjalizacją z anestezjologii i intensywnej terapii. Lekarz ten współpracuje ze wszystkimi osobami odpowiedzialnymi za przeprowadzenie zabiegu operacyjnego bądź badania diagnostycznego takimi jak lekarz operator, pielęgniarki instrumentujące oraz najważniejsza dla niego pomoc w osobie pielęgniarki anestezjologicznej. Lekarz dokonujący znieczulenia w zakresie swoich obowiązków ma przede wszystkim dbać o Państwa bezpieczeństwo, a co za tym idzie kontrolować właściwe funkcjonowanie organizmu oraz bezbolesność w czasie trwania wyznaczonych procedur medycznych. Dzięki posiadanej wiedzy oraz umiejętnościom w zakresie posługiwania się szybko i silnie działającymi lekami, a także odpowiednim technikom oraz nowoczesnej aparaturze medycznej przeprowadzone w dzisiejszych czasach znieczulenie jest zdecydowanie bardziej bezpieczne niż dawniej. Przed każdą procedurą wymagającą podania znieczulenia lekarz anestezjolog zobowiązany jest do przeprowadzenia konsultacji anestezjologicznej, podczas której zapyta o najważniejsze aspekty, mające znaczenie przy wyborze leków oraz metody samego znieczulenia. Zaproponowane może zostać znieczulenie ogólne bądź regionalne, których charakterystyka została przedstawiona poniżej.
Znieczulenie ogólne
Polega na podaniu leków silnie działających, które są niezbędne do wykonania danego zabiegu bądź operacji. Podczas wyżej wymienionego znieczulenia stosuje się preparaty przeciwbólowe, wywołujące utratę przytomności i niepamięć oraz takie, które powodują zwiotczenie mięśni szkieletowych i wymagają użycia respiratora - specjalistycznej aparatury zastępującej własny oddech pacjenta. Oczywiście działanie wszystkich zastosowanych leków jest odwracalne. Po przyjeździe na blok operacyjny rozpoczynają się procedury przygotowawcze (ułożenie na stole operacyjnym, (założenie wkłucia do żyły, etc.) a następnie procedury podania leków znieczulających. Znieczulenie lekarz rozpoczyna od podania poprzez maskę tlenu do oddychania, a następnie w sposób dożylny lub wziewny leków, po których pacjent zasypia oraz doznaje zwiotczenia organizmu.
Powikłania intubacyjne:
uszkodzenia mechaniczne zębów, języka, stawu skroniowo-żuchwowego, gardła, krtani, tchawicy, śluzówki nosa, rogówki oka, przełyku, rdzenia kręgowego odcinka szyjnego.
aspiracja (zachłyśnięcie) treści żołądkowej do dróg oddechowych z możliwym do wystąpienia ciężkim zapaleniem płuc zagrażającym życiu.
intubacja przełyku.
reakcje odruchowe w postaci wahań ciśnienia tętniczego, zaburzeń rytmu serca, skurczu krtani lub oskrzeli.
niedrożność rurki intubacyjnej spowodowana ciałem obcym, obecnością krwi lub gęstej wydzieliny w drogach oddechowych, przepuklina mankietu uszczelniającego rurki intubacyjnej.
Reakcje nietypowe oraz uczuleniowe na stosowane leki i środy medyczne:
reakcje ze strony skóry i błon śluzowych (pokrzywka, wysypka, świąd, obrzęk, chrypka)
reakcje ze strony układu krążenia i oddechowego (duszność, skurcz krtani lub oskrzeli, bezdech, wstrząs i zatrzymanie akcji serca)
hipertermia złośliwa (stan podwyższonej temperatury ciała)
Reakcje związane z działaniem ubocznym leków:
nudności i wymioty pooperacyjne
zaburzenia oddychania / niewydolność oddechowa
Barotrauma (uraz ciśnieniowy płuc związany z uszkodzeniem pęcherzyków płucnych)
odma opłucnowa
Uszkodzenie ciała związane z ułożeniem pacjenta podczas zabiegu:
ZNIECZULENIE REGIONALNE (PRZEWODOWE)
Lek o znieczuleniu miejscowym, polegający na zniwelowaniu bólu w obrębie danej okolicy ciała. Podawany jest on do kanału kręgosłupa (zn. podpajęczynówkowe lub zewnątrzoponowe) bądź w okolicę nerwów, które zaopatrują część ciała, w okolicy której dokonywany będzie zabieg operacyjny. Znieczulenie regionalne jest stosowane zazwyczaj w połączeniu z dożylnym podaniem leków uspokajających oraz nasennych (sedacja), co pozwoli pacjentowi w sposób komfortowy przebyć zaplanowany zabieg operacyjny. Różnica pomiędzy znieczuleniem regionalnym a ogólnym polega na sposobie oddychania - w odróżnieniu od ogólnego podczas podania znieczulenia regionalnego pacjent w trakcie wykonywania zabiegu śpi, ale oddycha samodzielnie, bez potrzeby użycia respiratora. Niejednokrotnie dochodzi do sytuacji, w której specyfikacja danego zabiegu wskazuje na połączenie przez lekarza obydwóch znieczuleń celem uzyskania jak najlepszego komfortu pacjenta. Wbrew ogólnie występującym wśród pacjentów obawom, znieczulenie regionalne w rękach doświadczonego anestezjologa jest o wiele bardziej bezpieczniejsze niż znieczulenie ogólne. Pacjent znajdując się na bloku operacyjnym zostaje poddany wstępnym czynnościom przygotowawczym, po których anestezjolog rozpoczyna znieczulenie.
ZNIECZULENIE PODPAJĘCZYNÓWKOWE (TZW. PP)
Wykonywane jest w okolicy lędźwiowej kręgosłupa i polega na podaniu preparatu znieczulającego bezpośrednio do płynu mózgowo-rdzeniowego mając w ten sposób oddziaływanie na rdzeń kręgowy oraz korzenie nerwów rdzeniowych. Do jego wykonania używane są specjalistycznie przygotowane cienkie igły, które podczas przebijania położonej w kanale kręgowym opony twardej wytwarza w niej jak najmniejszy otwór, poprzez który następuje podanie preparatu.
ZNIECZULENIE ZEWNĄTRZOPONOWE (TZW. ZO)
Ma podobne działanie do znieczulenia podpajęczynówkowego, jednak jest jedna dzieląca je różnica i jest nią miejsce podania preparatu. W przypadku znieczulenia zewnątrzoponowego również leki znieczulające mają oddziaływać na rdzeń kręgowy oraz korzenie nerwów rdzeniowych natomiast jego podanie jak sama nazwa wskazuje następuje do przestrzeni zewnątrzoponowej znajdującej się między oponą twardą a ścianą kanału kręgowego. Wykonywane jest najczęściej w okolicy lędźwiowej, ale również i piersiowej kręgosłupa.
Zarówno do przestrzeni podpajęczynówkowej jak i zewnątrzoponowej mogą zostać wprowadzone specjalistycznie do tego przygotowane cewniki, które pozwolą anestezjologowi dokonywać znieczulenia w sposób ciągły (nawet przez klika dni) co w sposób nieustający umożliwia korzystanie z działania leków znieczulających, które mają spowodować uśmierzenie bólu. Podanie preparatów znieczulających przewodowo w pierwszej kolejności ma za zadanie zablokować odczuwanie temperatury a następnie ból, dotyk oraz możliwość poruszania kończynami dolnymi.
Oczywiście identycznie jak w przypadku znieczulenia ogólnego mogą wystąpić różnego rodzaju powikłania, które możemy podzielić na:
Wczesne:
spadek ciśnienia tętniczego krwi - występuje właściwie zawsze sposób bardziej lub mniej nasilony i jest szczególnie niebezpieczny u pacjentów z chorobami układu krążenia
zwolnienie akcji serca
nudności i wymioty
osiągnięcie niewystarczającego poziomu znieczulenia
spadek temperatury ciała - spowodowany zwiększonym oddawaniem ciepła przez rozszerzone naczynia krwionośne
zaburzenia świadomości, drgawki, spadek ciśnienia, zaburzenia oddychania, krążenia a w skrajnym przypadku zgon - spowodowane wysokim/całkowitym znieczuleniem bądź toksycznym działaniem leków
Oczywiście wszystkie ww. objawy są obserwowane przez lekarza anestezjologa podczas trwania zabiegu. Lekarz potrafi w czasie rzeczywistym rozpoznać je oraz wie jak postępować w przypadku ich wystąpienia.
Późne (występujące kilka godzin lub dni po znieczuleniu)
popunkcyjne bóle głowy - spowodowane ubytkiem płynu mózgowo-rdzeniowego poprzez powstały w oponie twardej otwór
zaburzenie czynności pęcherza moczowego - zatrzymanie moczu
bóle pleców
zakażenia bakteryjny - występujące w miejscu wkłucia np. zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych czy też ropień w kanale kręgowym
powikłania neurologiczne - zaburzenia czucia, mrowienie, dolegliwości bólowe, niedowład lub porażenie kończyn dolnych, zaburzenia czynności pęcherza moczowego, zwieraczy oraz jelit
urwanie fragmentu cewnika, jego zakażenia lub podrażnienie nerwów okolicznych z ich uszkodzeniem (tylko w przypadku stałego znieczulenia)
ZNIECZULENIE SPLOTU NERWOWEGO LUB NERWÓW UNERWIAJĄCYCH KOŃCZYNĘ GÓRNĄ BĄDŹ DOLNĄ
Jest to kolejny rodzaj znieczulenia o działaniu miejscowym, które podawane jest bezpośrednio w okolicę splotu nerwowego bądź nerwu i ma za zadanie przerwać przewodzenie nerwowe powodując tym samym znieczulenie danego obszaru. Blokadę splotu ramiennego można wykonać w okolicy szyi, nadobojczykowej, podobojczykowej bądź z dostępu bezpośrednio pod pachą. Natomiast blokadę w obrębie kończyny dolnej można wykonać praktycznie w każdym jej odcinku. Celem uzyskania dokładnej lokalizacji danego splotu nerwowego bądź samego nerwu należy użyć stymulatora nerwów, który ma nam pomóc w ich identyfikacji. Podobnie jak w przypadku znieczuleń regionalnych możliwe jest założenie cewnika w celu podtrzymania znieczulenia bądź leczenia przeciwbólowego.
Powikłania po użyciu znieczulenia splotu nerwowego i nerwów obwodowych:
Wczesne:
trudności w oddychaniu – wynikające z zablokowania nerwu przeponowego po stronie znieczulanej
duszność – wywołana jednostronnym zablokowaniem nerwów krtaniowych
odma opłucnowa – wywołana niezamierzonym przebiciem błony otaczającej płuco zwanej opłucną, która może prowadzić do groźnych dla życia pacjenta zaburzeń oddychania a w najgorszym przypadku zatrzymania krążenia
wysokie bądź całkowite znieczulenie PP lub ZO
ciężkie zaburzenia oddechowo-krążeniowe, zaburzenia świadomości lub drgawki spowodowane przypadkowym podaniem środka znieczulającego do naczynia krwionośnego
brak lub niewystarczające znieczulenie.
Późne
zaburzenia neurologiczne – zaburzenia czucia, dolegliwości bólowe, niedowłady bądź porażenia kończyn spowodowane uszkodzeniem bądź zapaleniem nerwów lub splotów nerwowych i mogące trwać nawet do kilku dni lub tygodni.
zakażenie bądź krwiak występujący w miejscu podania znieczulenia
urwanie fragmentu cewnika, jego zakażenia lub podrażnienie nerwów okolicznych z ich uszkodzeniem (tylko w przypadku stałego znieczulenia)
ZALECENIA PRZED ZABIEGIEM OPERACYJNYM BĄDŹ BADANIEM DIAGNOSTYCZNYM WYMAGAJĄCYM PODANIA ZNIECZULENIA:
Wszystkie zalecenia przedoperacyjne dotyczące zarówno postępowania przed zaplanowaną procedurą medyczną jak i przed znieczuleniem powinny zostać Państwu przekazane w szpitalu, w którym będzie się ona odbywała. W przypadku nieotrzymania ww. zaleceń poniżej zostaną one Państwu przedstawione w formie bardzo ogólnej i uproszczonej.Spożywanie posiłków oraz płynów
Najważniejsze zalecenia dotyczą spożywania posiłków oraz płynów w okresie przedoperacyjnym – nie dotyczy to badań diagnostycznych do których zalecenia są zróżnicowane i uzależnione od rodzaju badania oraz placówki i lekarzy je przeprowadzających.
Okres pozostania na czczo przed zabiegiem jest niezwykle istotny, ponieważ ma on zminimalizować ryzyko zachłyśnięcia treścią żołądkową w trakcie wprowadzania organizmu pacjenta do znieczulenia, a później pooperacyjnie ograniczyć możliwe do wystąpienia nudności oraz wymioty. Ostatni posiłek w formie stałej bądź płynnej (w przypadku pacjentów bariatrycznych) oraz wszelkiego rodzaju płyny(herbata, woda) mogą zostać spożyte do 6 godzin przed wyznaczoną procedurą medyczną.
ZAKAZ! Żucia gumy, jedzenia cukierków bądź ssania landrynek oraz co najważniejsze palenia papierosów
Leki przyjmowane na stałe
Leki stosowane przez pacjenta w formie stałej nie powinny być przez nich odstawiane (chyba, że taką decyzję wyda lekarz prowadzący). Powinny one zostać przyjęte w dniu zabiegu najpóźniej do godziny 06:00 rano i popite minimalną ilością wody niegazowane. Zakazane jest samowolne spożywanie jakichkolwiek leków bez uprzedniej konsultacji z lekarzem anestezjologiem bądź lekarzem prowadzącym.
Celem zminimalizowania możliwych do wystąpienia powikłań oraz dostosowania przez lekarza anestezjologa najodpowiedniejszej metody znieczulenia przy zaplanowanej w naszej Klinice procedurze medycznej prosimy o uzupełnienie poniższego wywiadu.
Układ krążenia
Układ oddechowy
Układ nerwowy
Układ pokarmowy
Układ kostno-szkieletowy
Układ moczowy i endokrynny
Inne
Przebyte zabiegi operacyjne:
Jaki rodzaj zabiegu? Kiedy został wykonany? - proszę wpisać informacje do właściwej rubryki.Znieczulenie ogólne Znieczulenie przewodowe Znieczulenie miejscowe
Przyjmowane leki:
Uczulenia:
Oświadczenie pacjenta
W pełni zrozumiałem/-łam zawarte w tym formularzu informacje dotyczące możliwych rodzajów znieczuleń oraz potwierdzam, iż odpowiedziałem/-łam na wszystkie pytania w wywiadzie zgodnie z prawdą i nie zataiłem/-łam żadnych informacji przed lekarzem anestezjologiem.
