Przepuklina

Przepuklina jest schorzeniem spotykanym często, bez znaczenia na wiek pacjenta. Pojawić może się w różnych miejscach ciała, w wyniku przemieszczenia się narządu wewnętrznego lub jego części poza swoje naturalne miejsce. Dochodzi do tego w momencie osłabienia lub uszkodzenia tkanki podtrzymującej jamę brzucha. Przepuklina może umiejscowić się albo pod skórą (przepuklina zewnętrzna), albo w sąsiednich jamach ciała (przepuklina wewnętrzna). Podzielić przepukliny można na wrodzone, nabyte lub pourazowe.

Wyżej wymienione operacje są wykonywane metodą klasyczną lub laparoskopową. Lekarz podczas konsultacji kwalifikującej do zabiegu, po badaniu obrazowym i wywiadzie z pacjentem uzgadnia metodę wykonania operacji.

Miękki guzek w początkowej fazie można odprowadzić do jamy brzusznej, daje się z łatwością poruszać. Objawy nawet w początkowej fazie powinny skłonić pacjenta do wizyty u specjalisty, poza dolegliwościami bólowymi nie leczona przepuklina może prowadzić do tzw. uwięźnięcia przepukliny. W przypadku uwięźnięcia konieczny jest zabieg operacyjny w trybie pilnym, przeprowadzany zwykle podczas ostrego dyżuru chirurgicznego. W konsekwencji może dojść do zaburzenia procesu przechodzenia treści jelitowej i jego ukrwienia, a to skutkować może do martwicą jelita. Ryzyko powikłań po takim zabiegu jest większe niż po zabiegu przeprowadzanym w trybie planowym, po odpowiednim przygotowaniu chorego. Nie istnieje zachowawcze leczenie przepuklin. Można jedynie stosować pewne metody zapobiegające wystąpieniu powikłań.

Zabieg operacyjny

Operacja przepukliny nie jest zabiegiem rozległym, a pacjent może opuścić Klinikę już w następnej dobie po zabiegu. W pierwszych dniach mogą wystąpić dolegliwości bólowe. Kontrola i zdjęcie szwów następuje w około 7-10 dobie po zabiegu. Okres rekonwalescencji u każdego pacjenta przebiega indywidualnie, przyjmuje się że, już po 14 dniach od przeprowadzonego zabiegu można powrócić do pracy. Zaleca się aby w okresie pooperacyjnym unikać prowadzenia pojazdów mechanicznych przez okres 7-10 dni, a do 3 miesięcy unikać intensywnego wysiłku fizycznego.

Przepuklina brzuszna

Przepuklina brzuszna to uwypuklenie otrzewnej (błony wyścielającej jamę brzuszną). Powstaje w momencie przemieszczania się narządów wewnętrznych poza jamę brzuszną. Uwypuklenie to ma postać twardego i napiętego guzka, którego nie można cofnąć. Guzek ten powiększa się zwykle podczas kaszlu, wysiłku lub po oddaniu stolca. Objawem współtowarzyszącym może być ból, może on nasilać się przy kaszlu, podczas parcia. Wraz z rozwojem przepukliny mogą pojawić się także wzdęcia, nudności i wymioty. Najczęściej do powstania przepukliny dochodzi wskutek wysokiego ciśnienia w jamie brzusznej w wyniku wysiłku fizycznego.

Przepuklina pachwinowa/udowa

Rozróżniamy przepuklinę pachwinową skośną, pachwinową prostą lub udową. W przypadku przepukliny pachwinowej dochodzi do uwidocznienia fragmentu jamy brzusznej. Może wystąpić wskutek uporczywego kaszlu, ciężkiej pracy fizycznej, porodu, przewlekłych zaparć, przerostu prostaty, urazów, otyłości. Wielkość uwypuklenia może sięgać nawet kilku centymetrów. Jest to najczęściej występujący typ przepukliny brzusznej.

Przepuklina pępkowa/okołopępkowa

Jest przemieszczenie elementów jamy brzusznej pod skórą, objawiające się uwypukleniem w okolicy pępka. Przyczyną pojawienia się przepukliny pępkowej jest osłabienie budowy strukturalnej powięzi poprzecznej, przebyte ciąże, otyłość, wodobrzusze, guzy jamy brzusznej. Przepukliny pępkowe dzielimy na wrodzone i nabyte. Wrodzone spotykane u noworodków, nabyte u osób w weku dojrzałym.

Przepuklina kresy białej

Kresa biała inaczej linia biała, jest to miejsce złączenia mięśnia brzucha prawego i lewego, przebiega pośrodku jamy brzusznej, między mostkiem a spojeniem łonowym. W wyniku osłabienia lub uszkodzenia (przebyte zabiegi chirurgiczne) włókien mięśni brzucha dochodzi do powstania przepukliny. W początkowej fazie, przepuklina nie wykazuje żadnych objawów, w późniejszych etapach rozwoju przepukliny, pojawia się ból, dyskomfort w okolicy nadbrzusza i pępka. Występuję wybrzuszenie, guzek wyczuwalny pod skórą.

Przepuklina nawrotowa/pooperacyjna

Przepuklina nawrotowa lub pooperacyjna może pojawić się w wyniku wcześniejszego chirurgicznego leczenia przepuklin. Podczas wykonywania operacji metodami klasycznymi wzrasta ryzyko nawrotu przepukliny, jest uzależnione od wielkości rany pooperacyjnej. Osoby cierpiące na nadwagę są w większej grupie ryzyka nawrotu przepukliny. Objawy przepuklin nawrotowych zależą w dużej mierze od rodzaju przepukliny pierwotnej. W leczeniu przepuklin nawrotowych stosuje się najczęściej syntetyczne siatki zamykające ubytek w powłokach.

Przepuklina rozworu przełykowego

Jest to schorzenie przewodu pokarmowego, które prowadzi do przemieszczenia się części żołądka do klatki piersiowej, czyli nieprawidłowe funkcjonowanie przepony. Najczęściej spotyka osoby otyłe, palaczy, osoby starsze, kobiety w trakcie ciąży i porodu. Dźwiganie ciężkich przedmiotów, długotrwałe zaparcia, wymioty, a nawet długotrwały stres może być czynnikiem sprzyjającym powstaniu schorzenia.

Przepuklina w niektórych przypadkach potrafi przebiegać bezobjawowo.

Przebieg leczenia

Podczas konsultacji lekarz przeprowadzi wywiad z pacjentem, badanie USG oraz w razie konieczności zleci dodatkowe badania np. RTG czy badanie gastroskopii. W pierwszej fazie choroby wprowadza się kuracje farmakologiczne, lecz w momencie braku poprawy, a nasilenia się objawów jedyny rozwiązaniem pozostaje ingerencja chirurgiczna. Operacja polega na umocowaniu żołądka w jamie brzusznej, lub wzmocnieniu pierścienia okalającego rozwór przełykowy przepony. Leczenie ma na celu przede wszystkim złagodzenie występujących objawów oraz zapobieganie ewentualnym powikłaniom. Dolegliwości nie należy bagatelizować, nie leczona przepuklina rozworu przełykowego może prowadzić do owrzodzenia lub zapalenia błony śluzowej przełyku, a to z kolei może prowadzić nawet do choroby nowotworowej.

Refluks żołądkowo-przełykowy

Chorobą refluksową nazywane jest patologiczne zarzucanie kwaśnej treści żołądkowej lub niekwaśnej treści dwunastniczej do przełyku dające objawy i/lub zmiany zapalne w przełyku. Przyczyną choroby jest zbyt częste, przejściowe zmniejszenie napięcia dolnego zwieracza przełyku. U części chorych wraz z chorobą refluksową przełyku współistnieje przepuklina wślizgowa rozworu przełykowego. Zwrotne cofanie się treści żołądkowej i/lub treści dwunastniczej może być spowodowane nieodpowiednia dietą, hormonami, niektórymi lekami, nieprawidłowościami anatomicznymi lub w różnych stanach po operacji. Najczęstsze objawy to zgaga, zwracanie pokarmów, częste odbijania, utrudnione połykanie. Leczenie operacyjne stosuje się u pacjentów u których leczenie farmakologiczne jest nieskuteczne, występują objawy ze strony płuc i krtani, lub istnieje duże ryzyko rozwoju poważnych powikłań. Podstawowym założeniem operacji antyrefluksowych jest poprawienie czynności i przywrócenie wydolności dolnego zwieracza przełyku. Operacje polegają na wytworzeniu mankietu z dna żołądka wokół brzusznej części przełyku (fundoplikacja) oraz stabilizacji połączenia przełyku z żołądkiem poniżej przepony. Operacje wykonuje się metodą laparoskopową. Nie leczona choroba refluksowa powoduje zapalenie przełyku, konsekwencją którego jest krwawienie, owrzodzenie, zwężenie i skrócenie przełyku. Pomimo systematycznego przyjmowania leków może dojść do nasilania objawów. Terapia farmakologiczna nie ma charakteru leczenia przyczynowego, a jedynie objawowego. Rezygnacja z operacji niesie za sobą ryzyko rozwoju raka gruczołowego w zmienionym chorobowo przełyku.

Dowiedz się więcej o zabiegach z zakresu chirurgii ogólnej